SUPERDEMOCRATIE

Het werk Birth of a Nation van Michael Van den Abeele vertrekt vanuit een fascinatie voor geografische conditioneringen. De kunstenaar is niet zozeer op zoek naar alternatieve werelden of een relativering van het begrip nationaliteit. Hij gaat eerder op zoek naar manieren om, door ogenschijnlijk kleinschalige ingrepen, de geografische orde als een speelveld uit te zetten, waarin de psychologie en het magnetisme tussen personen en objecten in kaart gebracht worden.

De kunstenaar beschouwt de natie als “een samenlevingscontract, het meest waarachtige dat een natie te bieden heeft. Geloven in een etnische eenheid als een norm voor nationaal-politieke waarheden zou ons immers enkel in onwetendheid onderdompelen. De waarheid kan slechts daar omcirkeld worden waar er een verschil is, rondom de onmogelijkheid om werkelijk te verenigen. Zulk een prachtige natie die zichzelf kent als een constructie, als een opgelegd samenlevingscontract van verschillende gemeenschappen, heeft werkelijk alle middelen om een vorm van universaliteit te bereiken of toch op zijn minst te benaderen”.

Zijn vlag in grijstinten draagt de idee uit van de geboorte en het verdwijnen van een natie, zowel in goede als in slechte zin. De vlag staat niet voor een ideologie, maar is een individuele fantasie. Voor het werk zette Van den Abeele de kleuren van de Belgische vlag om in grijstinten. Zo laat hij het land verdwijnen. De vlag is als een geest, zoals ook België voor veel mensen slechts een constructie is, een onbestaand land. Ze verwijst tegelijkertijd naar het heropleven en weer verdwijnen van nationalistische structuren, van regionalisme en universalisme.

De titel verwijst naar de gelijknamige controversiële film van D.W. Griffith (1915) over de periode vlak na de Amerikaanse burgeroorlog. De rollen van zwarte slaven werden daarin vertolkt door ‘grijzen’, zwart geschilderde blanken.